Verdriet tonen mag!
Een traan is het gevolg van een uiting van emotie. Een bioloog zal dit kunnen verklaren als het gevolg van prikkeling van klieren, een psycholoog als het gevolg van geroerdraken door emoties en een filosoof zal de traan kunnen zien als het gevolg van bewustwording van soms onbewuste verbanden tussen verleden, heden en toekomst. Een overmaat aan traanvocht – tranen – nemen we als mensen veelal waar als huilen. En u beste lezer? Mag u nog huilen?
Onlangs heb ik een presentatie gegeven op een school. Mooi dat er ruimte is om over het leven en overlijden met elkaar te praten. Verlies kennen we allemaal en dan is het juist goed om ook met jonge mensen daar over te praten. Als we niet oppassen wordt de maatschappij zoals wij die vormgeven een samenleving die gericht is op succes consumeren en onvoldoende leren omgaan met het accepteren van verlies.
Een vraag die werd gesteld bij de vragenronde “Wordt u nou niet ook verdrietig door uw werk, omdat u altijd met verdrietige mensen omgaat?” Dat snap ik wel, jong en oud kan die beeldvorming hebben van het werken in de uitvaartzorg. Maar zoals u weet, tranen en lachen zijn uitingen van verschillende emoties.
Lachen komt ook voort uit verschillende emoties, bijvoorbeeld binnenpret, blijdschap of geestigheid. Dat uit zich divers van glimlachen tot schaterlachen. Zo is ook de reden van huilen divers: tranen van dankbaarheid, angst, opluchting, verdriet, vreugde, blijdschap. Telkens weer is het in communicatie de kunst om de signalen die uitgezonden worden juist te begrijpen.
Is een weduwnaar of een weduwe na een jaar misschien zonder tranen? Echt niet! Fysiek misschien, maar in het hart huilt men intens en is steun blijvend nodig. Is een kind dat de draad weer oppakt en lacht het verlies vergeten? Gelooft u me, nee, een mens kan zijn ouderlijke afkomst niet vergeten, het is de basis. Mag een weduwnaar die 63 jaar getrouwd was, zich werkelijk geamputeerd voelen en de tranen laten gaan? Uiteraard, sterker nog: beter van wel.
Het bijzondere aan mijn werk is, dat emoties van mensen veelal zo puur zijn. Als die met open hart goed verstaan worden, voelen de mensen om je heen dit. Terug naar de vraag in de klas, mijn antwoord werd: ‘Jazeker, verdriet raakt me, maar dankbaarheid en vreugde ook. Als ik niet meer geraakt wordt, stop ik met deze dienstverlening. Lachen en huilen is goed voor mensen, laat de emotie die je voelt naar buiten komen! Lachen mag, huilen is een net zo natuurlijke emotie, niets om je voor te schamen.’
Arjen van de Hee is en vertelt over belevenissen in zijn werk.
Is iemand in je omgeving overleden, wil je informatie of uitvaartwensen bespreken? Je kan direct contact opnemen. Ik ben dag en nacht bereikbaar, 7 dagen per week.