Hoe en wat rondom een uitvaart
Veel gestelde vragen én antwoorden
Het is volledig goed voor te stellen, dat je vragen zal hebben over een actueel of naderend overlijden. Een aantal van veel gestelde vragen zijn hier geplaatst.
De reactie of het antwoord op de vraag verschijnt door te klikken op de vraag. Het antwoord klapt omlaag open. Als je liever een persoonlijk gesprek wenst of antwoord, bel gerust op 06-42179417.
Goes
Het huren of kopen van een graf is een persoonlijke keuze en hangt af van verschillende factoren, zoals de financiële situatie, persoonlijke voorkeuren en eventuele religieuze of culturele overwegingen. Enkele feitelijke gegevens die je kunt meenemen bij het nemen van deze beslissing zijn:
Een algemeen/huurgraf wordt aangeboden voor een bepaalde periode, in Goes 15 jaar. Veelgehoorde motieven zijn hier, dat bezoek aan het graf niet veelvuldig zal zijn en omdat men flexibiliteit wilt hebben.
Bij een particulierkoopgraf verkrijg je het grafrecht voor de duur van de overeenkomst: in de basis is dat 30 jaar, wat verlengd kan worden met 5, 10, 15 of 20 jaar. Motieven zijn een permanente plaats voor jezelf of dierbaren, een zekerheid dat die locatie altijd beschikbaar is voor jou en je familie (locatie kan in Goes bij eerste begraving niet standaard uitgekozen worden). Specifieke informatie kan je verder bij me opvragen of is te vinden via de gemeente Goes.
Een algemeen/huur graf is voor 15 jaar en kan niet verlengd worden. Inclusief de begraving voor een persoon boven de 12 jaar zijn de kosten €1.946,00. Een particulier/koop graf voor dertig jaar, inclusief eerste begraving van een persoon ouder dan 12 jaar, kost voor een enkel graf (niet mogelijk op begraafplaats te Goes) €4.332,00 en voor twee enkele graven, naast elkaar gelegen (niet mogelijk op de begraafplaats Goes en Kloetinge want daar wordt boven elkaar begraven) zijn de kosten begraafplaats €5.699,00. Deze kosten gelden in 2024.
Er zijn verschillende mogelijkheden in crematorium Goes. Enkele te noemen zijn alleen een stille crematie, een stille crematie met een laatste groet, een crematie met rouwbezoek tot afscheid in aula en samenzijn in de lounge. De tijdsduur is van 10 minuten tot 120 minuten en langer als dat gewenst is. De kosten variëren voor alleen de genoemde dienstverlening van het crematorium van €725,- tot €1.960,-
Een afscheid in de aula, de crematie, samenzijn in de lounge en asafgifte kent diverse mogelijkheden qua te besteden tijden in het crematorium in Goes. Beschikbare tijden variëren van 30 minuten tot 150 minuten en kosten van €1.135,- tot €1.885,-
Zeker kan dit in geval aan de orde geregeld worden. Je kan me benaderen voor informatie. Qua zitplaatsen is er ruimte tot 600 personen, er zijn schakelbare stoelen. Afhankelijk van de situatie zijn diverse opstellingen mogelijk. De kerk heeft een goede akoestiek en een professionele geluidsinstallatie. Verder zijn alle moderne faciliteiten aanwezig. Een samenzijn met genodigden is eveneens mogelijk, dan kunnen tot circa 1500 personen aanwezig zijn. De catering kan ook voorzien worden.
Goes heeft een crematorium. Verder zijn in de regio Zeeland en kort daar buiten andere crematoria in Middelburg, Terneuzen, Bergen op Zoom, Roosendaal, Rotterdam, Schiedam en Spijkenisse.
Er zijn voor een formeel afscheid en samenzijn met genodigden diverse gelegenheden in Goes. Nabij de begraafplaats en op de begraafplaats is een aula. Verder is er een tweetal aula’s in het crematorium. Voor een informeel afscheid en samenzijn is er een mooie Uitspanning, diverse buurthuizen zoals De Pit en restauratieve gelegenheden zoals De Vierlinden.
In de plaats Goes zijn 2 begraafplaatsen, in de gemeente Goes zijn er totaal 9. In de kernen en dorpen is overal een algemene begraafplaats ingericht. In Goes-stad is naast een algemeen gedeelte, ook een rooms- katholiek, joods en islamitisch gedeelte ingericht.
Nazorg en Rouwen
Bij rouw is het belangrijk om empathisch en ondersteunend te zijn. Er zijn bepaalde dingen die je beter niet kunt zeggen, omdat ze ongepast of kwetsend kunnen zijn. Hier zijn enkele voorbeelden van wat je niet moet zeggen bij rouw:
- “Het is beter zo.” Vermijd het minimaliseren van iemands verlies door te zeggen dat het eigenlijk goed is dat de persoon is overleden. Dit kan de pijn van de rouwende persoon verergeren en hun gevoelens ongeldig maken.
- “Ik weet precies hoe je je voelt.” Hoewel je misschien een vergelijkbare ervaring hebt gehad, is het belangrijk om te onthouden dat iedereen rouw op zijn eigen manier beleeft. Het is beter om te luisteren en erkenning te geven aan hun unieke gevoelens, in plaats van te claimen dat je precies begrijpt hoe ze zich voelen.
- “Het is tijd om verder te gaan.” Probeer niet te pushen dat iemand zijn of haar rouwproces moet haasten of overslaan. Rouwen kost tijd en iedereen heeft zijn eigen tempo om het verlies te verwerken. Het is belangrijk om geduldig te zijn en ruimte te geven voor het rouwproces.
- “Je moet sterk zijn.” Hoewel het goedbedoeld kan zijn om iemand aan te moedigen om sterk te zijn, kan dit de persoon het gevoel geven dat ze hun gevoelens moeten onderdrukken. Rouw gaat gepaard met veel emoties, en het is belangrijk dat mensen zich vrij voelen om die emoties te uiten en te verwerken.
- “Hij/zij is op betere een plek.” Hoewel dit een poging kan zijn om troost te bieden, kan het voor sommige mensen kwetsend zijn. Het impliceert dat de huidige situatie niet goed is en minimaliseert mogelijk de pijn en het verdriet van de rouwende persoon.
In het algemeen is het belangrijk om naar de persoon te luisteren, medeleven te tonen en er gewoon voor hen te zijn. Soms is het beste wat je kunt doen gewoon je aanwezigheid aanbieden en luisteren wanneer men wil praten.
Het is mooi, waardevol en volledig logisch dat je de herinnering aan een dierbare die overleed juist levend en actueel wilt houden. Hier zijn enkele suggesties om dat te doen:
- Creëer een gedenkplek: met foto’s, persoonlijke bezittingen en andere herinneringen aan je dierbare kunt bewaren. Dit kan en altaar, een herdenkingshoek of een speciale vitrinekast zijn.
- Koester foto’s en video’s: Verzamel foto’s en video’s van speciale momenten met je dierbare en bewaar ze op een veilige plek. Je kunt ze later bekijken om je herinneringen op te halen.
- Schrijf herinneringen op: Houd een dagboek bij waarin je je herinneringen aan je dierbare kunt opschrijven. Schrijf over gedeelde ervaringen, grappige anekdotes en speciale momenten die je samen hebt beleefd.
- Deel verhalen: Praat met familieleden, vrienden en anderen die je dierbare ook kenden. Deel verhalen en herinneringen om de band met je dierbare levend te houden. Dit kan troostend en helend zijn.
- Doe iets speciaals op belangrijke data: Markeer belangrijke data zoals verjaardagen, jubilea of andere speciale dagen die verband houden met je dierbare. Doe iets wat je dierbare graag deed of organiseer een herdenkingsactiviteit om hun leven te vieren.
- Doe vrijwilligerswerk of steun een goed doel: Als je dierbare een bepaald goed doel steunde of betrokken was bij vrijwilligerswerk, overweeg dan om dit voort te zetten. Je kunt je inzetten voor dezelfde organisatie of een vergelijkbaar doel om de herinnering aan je dierbare levend te houden.
- Maak een herinneringsalbum: Stel een fotoalbum of een digitaal fotoboek samen met foto’s en verhalen over je dierbare. Dit kan een waardevol document zijn dat je kunt delen met anderen en doorgeven aan toekomstige generaties.
- Organiseer een herdenkingsbijeenkomst: Als je er klaar voor bent, kun je een herdenkingsbijeenkomst organiseren om samen te komen met familie en vrienden. Dit kan een gelegenheid zijn om herinneringen te delen, verhalen te vertellen en steun te vinden bij elkaar.
- Onthoud dat het belangrijk is om jezelf de tijd en ruimte te geven om te rouwen en om te gaan met het verlies. Het behouden van de herinnering aan je dierbare kan een waardevol onderdeel zijn van het rouwproces, maar net zo belangrijk: let op je zelfzorg en emotioneel welzijn.
Herinneren kent zoveel definities en soms mooie omschrijvingen. Elk jaar organiseer ik een Herdenkingsbijeenkomst waarbij namen van overledenen worden genoemd en kaarsen worden aangestoken, omlijst met gesproken woorden en live muziek. Verder onderhoud ik gepast contact, een jaar na overlijden zeker ook. Puur, omdat gebleken is dat we tegenwoordig meer vooruit gaan dan ook evenwicht vinden door eens terug te kijken. Enkele praktische suggesties tot herinneren:
- Een herinneringspagina aanmaken op een online platform waarop mensen kunnen reageren en steun kunnen betuigen.
- Een herinneringsdoos met foto’s, brieven, kaarten en andere voorwerpen die u aan uw dierbare doen denken en bewaar deze in een speciale doos.
- Schrijf een brief aan de overledene waarin u vertelt hoeveel hij of zij heeft betekent en wat voor impact hij of zij op je leven heeft gehad.
- Maak een fotoboek van uw lief met mooie herinneringen die samen zijn beleefd.
- Doneer aan een goed doel dat belangrijk was in het leven van de overleden persoon.
- Plant een boom of bloemen in je tuin of een herdenkingsbos ter ere van haar, van hem.
- Voor de creatieve lezers: maak een kunstwerk zoals een schilderij, beeldhouwwerk, collage of ander kunstwerk ter ere van je dierbare. Dit kan helpen om emoties te uiten en de herinnering te bewaren.
De belangrijkste sleutel is om te vinden als je dat wilt, wat voor je persoonlijk werkt om de herinnering te koesteren en een plaats in je leven te geven.
Kinderen zijn kleine volwassenen. Het helpt om ze op eigen niveau te vertellen wat er is gebeurd zonder er een geheim van te maken dat iemand die zij kennen is overleden of het niet meer doet. Er is zoveel over te vinden en te lezen, enkele punten:
- Verberg je gevoelens niet, huilen in hun aanwezigheid is heel normaal. Als zij je verdriet zien, kunnen ze begrijpen wat verdriet is.
- Kinderen zijn kleine volwassenen en zo kan je ervoor kiezen hen te benaderen
- Beantwoord al hun vragen en geef juiste en duidelijke informatie in eenvoudige woorden.
- Laat hen zo vlug mogelijk de gewone activiteiten hervatten, dat geeft een gevoel van veiligheid.
- Probeer duidelijk te maken dat wie dood is niets meer voelt, geen honger heeft, geen kou voelt. Soms fantaseren kinderen hierover.
- Probeer herinneringen aan de overledene in stand te houden, praat samen over hen, maak duidelijk dat dit verdriet lang kan duren.
- Er bestaan goede boeken voor kinderen en adolescenten over de dood.
Het rouwproces kan een moeilijke tijd zijn, en iedereen reageert hier anders op. Er is niet een handboek hoe het gepland kan worden of waar je aan moet houden om het “goed” te doen. Dat is geheel persoonlijk. Er zijn echter een aantal suggesties die je kunt doen om het rouwproces draaglijker te maken:
- Praat erover: Het kan helpen om te praten over je gevoelens en herinneringen aan de overledene met familie, vrienden of een professional.
- Neem de tijd: Het rouwproces is geen wedstrijd, neem de tijd die je nodig hebt om te rouwen.
- Zorg voor jezelf: Zorg ervoor dat je genoeg slaapt, eet en beweegt. Probeer ook stress te vermijden en probeer te ontspannen.
- Erken je gevoelens: Rouw kan een rollercoaster van emoties zijn, het is belangrijk om te erkennen wat je voelt en deze emoties toe te laten.
- Als je ergens mee zit, aarzel dan niet om er vragen over te stellen.
- Laat de gevoelens rond het overlijden tot je doordringen en praat er met elkaar en met anderen over.
- Verwacht niet dat je herinneringen of gedachten aan het overlijden en de overledene zullen vervagen.
- Maak tijd vrij om voldoende te rusten, na te denken en samen te zijn met de familie of goede vrienden en laat hen ook delen in het verdriet.
- Zoek steun: Zoek steun bij familie, vrienden of een professionele hulpverlener.
- Maak herinneringen: Houd een fotoalbum bij, schrijf een dagboek, of maak een speciaal object dat herinnert aan de overledene.
- Verander je omgeving en/of dagstructuur: Als je je soms eenzaam of somber voelt, overweeg dan om je omgeving te veranderen door een nieuwe hobby op te pakken, een vakantie te boeken of een andere verandering te maken.
Het is belangrijk om te onthouden dat rouwen een uniek proces is voor iedereen en dat er geen juiste of verkeerde manier is om het te doen. Het is ook belangrijk om professionele hulp te zoeken als je het gevoel hebt dat je vastloopt of als je symptomen van een depressie of angst ondervindt.
Als nabestaande ontvang je een gids waarin stapsgewijs uitleg wordt geboden. Dat kan ook in hybride vorm door zowel de gids als boekvorm te hanteren in combinatie met de digitale versie. Daardoor kunnen bijvoorbeeld kinderen of familie, nadat men daartoe in de gelegenheid is gesteld door je eigen akkoord, meekijken en meewerken bij het nalatenschap. Wat gedaan moet worden is:
- Zorgen voor de uitvaart: allereerst door de melding van overlijden zal ik zorgen voor het doen van aangifte overlijden bij de gemeente. Dit dient binnen vijf werkdagen na het overlijden te worden gemeld bij de gemeente waar de persoon is overleden.
- Opstellen van de nalatenschap: Als de overledene geen testament heeft achtergelaten, moet de nalatenschap worden verdeeld volgens de wettelijke regels. Nabestaanden moeten dan een verklaring van erfrecht opstellen en de nalatenschap verdelen. Als de nalatenschap ontoereikend is, kan het voorkomen dat de nabestaanden voor schulden moeten opdraaien.
- Informeren van instanties: Nabestaanden moeten instanties zoals de bank, verzekeraars en de Belastingdienst informeren over het overlijden. Dit is belangrijk omdat deze instanties eventuele betalingen moeten stopzetten en de nalatenschap moeten afhandelen.
- Zorgen voor minderjarige kinderen: Als de overledene minderjarige kinderen achterlaat, zijn de nabestaanden verantwoordelijk voor de verzorging en opvoeding van deze kinderen.
Het is zeker niet makkelijk om als nabestaanden alles zelf te regelen. Je kan me altijd om hulp vragen en die krijgen bij notaris of andere professionele instanties. Daartoe heb ik een paraat netwerk!
Aankondiging & condoleren
Rouwkaarten worden in wezen vanuit twee invalshoeken opgesteld: ter uitnodiging voor de uitvaart of herdenking en ter kennisgeving wat betreft het overlijden. Het komt vaak voor, dat een combinatie wordt vormgegeven: dus bijvoorbeeld 40 rouwkaarten als uitnodiging en 75 als kennisgeving, die dan vooraf aan de uitvaartdatum of juist na afloop worden verstuurd. Het is dus bepalend wie de ontvangers van de uitnodiging en kennisgeving zullen zijn: familieleden, vrienden, kennissen, collega’s en anderen die nauw betrokken waren of juist op enige afstand waren van de overleden persoon. Een lijst met adressen van de ontvangers van de rouwkaarten (uitnodiging of kennisgeving) vooraf handmatig of digitaal klaarmaken kan helpen.
Rouwberichtgeving voor in een lokale, regionale of landelijke krant is veelal gelijk aan de inrichting van de rouwkaart. Daarvoor werk ik met een professionele organisatie die landelijk zorgt voor berichten in kranten.
Als een dierbare overlijdt, zijn er verschillende personen en instanties die dan vrijwel eerst op de hoogte worden gesteld, zoals:
- Partner, gezin, directe familie, vrienden, allen die dan belangrijk zijn voor steun;
- Huisarts of behandelend arts: De huisarts of behandelend arts moet op de hoogte worden gesteld van het overlijden. Hij of zij moet een verklaring van overlijden opstellen.
- Uitvaartverzorger: Je mag me inschakelen om te komen begeleiden bij het samen vormgeven van de uitvaart of herdenking en deze te regelen.
- Werkgever: Als de overledene betaalde/onbetaalde werkverplichtingen had, is het juist die op de hoogte te brengen van het overlijden.
Door de aangifte van overlijden en daardoor het vrijkomen van uittreksel akte van overlijden, worden alle aan de BSN en BRP gelieerde instanties zoals gemeente, belasting, waterschap, pensioenfonds, sociale verzekeringsbank, etc.
Het houden van een persoonlijke toespraak op een uitvaart kan je helpen bij de verwerking van een verlies en bijdragen aan een waardevol afscheid. Maar het goed onder woorden brengen van uw emoties is niet altijd gemakkelijk. Met deze 8 stappen en tips voor het schrijven en voorbereiden van een uitvaartspeech wil ik je op weg helpen. De informatie komt weg uit een training die ik destijds volgde op basis van het boek “Als woorden tekortschieten..” van schrijvers Karin Dona en Hendrik Kruit.
- Stap 1: Praat met familie en vrienden
Praat met familie en vrienden van de overledene. Luister naar hun verhalen en emoties en maak aantekeningen van deze gesprekken. Het nalezen en uitwerken van de aantekeningen kan helpen bij het schrijven van je tekst.
- Stap 2: Haal herinneringen op
Vraag naaste vrienden en familie naar herinneringen en noteer alle verhalen en anekdotes die je denkt te kunnen gebruiken in de uitvaart toespraak.
- Stap 3: Zoek een rustig plekje voor het schrijven
- Stap 4: Stel vragen
Wat heeft de overledene voor je betekend? En voor anderen? Wat is de meest dierbare herinnering?
Waarin was onderscheid te vinden en wat valt te vertellen over zijn of haar verdiensten? Passies, hobby’s of talenten? Welke hoogte- en dieptepunten? Welke idealen of wensen had de overledene? Hoe was de laatste levensfase? Wat zal je vooral missen?
- Stap 5: Wat wilt u beslist vertellen?
Probeer dat zo kort mogelijk te formuleren in een kernboodschap voor de toespraak.
- Stap 6: Maak een goede indeling
Doe wat het beste past. Een chronologische opzet kan mooi zijn, echter men gaat er ook naar luisteren “Opa is 85 geworden, die was de eerste val…nog 20 jaar te gaan”. Chargerend gestelt, echter je begrijpt wat ik bedoel. Neem de luisteraar mee, begin bijvoorbeeld met de laatste dagen/weken of de plotselinge confrontatie wat het met je deed. Benoem wellicht nog eens wat je het meest zult missen, maar ook de dankbaarheid en goede steun.
Vergeet de aanwezigen niet te bedanken voor hun komst.
- Stap 7: Begin met schrijven en maak een spreektekst
Dan begin je met schrijven. Hoe moeilijk het ook is, je kan het beste gewoon beginnen. Gebruik geen formele woorden, passieve werkwoorden en bijzinnen. Knip lange zinnen in stukken. Gebruik juist warme taal. Door een bruggetjes te gebruiken met muziek die bij de uitvaart te horen was of na je spreek, ontstaat er 1 geheel en blijven genodigden betrokken. Alle emotie is goed: een lach en traan horen erbij, dat was bij het leven ook.
- Stap 8: oefen het een keer
Als het comfortabel voelt, oefen dan een keer alleen of met een luisteraard erbij. Dat helpt sowieso.
Tips:
- Herhalen mag: telkens andere woorden voor hetzelfde kan voor verwarring zorgen.
- Houd het kort: een toespraak van 5 minuten bevat ongeveer 500 woorden.
- Maak tekstblokken: verdeel de tekst in blokken van 60 tot 80 woorden.
- Nummer de pagina’s van uw uitvaartspeech.
- Gebruik een groot en duidelijk letterkorps.
- Verken de zaal voordat er mensen zijn, probeer vooraf de geluidsinstallatie uit.
- Houd een glas water bij de hand.
- Straal zelfvertrouwen uit.
- Spreek duidelijk en iets langzamer dan normaal.
- Las korte pauzes in.
- Richt je ook tot de overleden persoon en de genodigden natuurlijk.
- Geef mij als uitvaartverzorger of iemand die je nabij staat een kopie van de spreek, zodat je weet dat de tekst toch altijd wordt voorgelezen.
Je kan zelf een rouwadvertentie op laten maken door een krant, dan lever je eerst zelf de tekst aan. Dat kan tegenwoordig ook via een geautomatiseerd programma. Persoonlijker is het via de uitvaartverzorger te doen. Die kent de wensen vanuit de familie voor een rouwbericht, weet hoe de naam en in welk lettertype van de overleden persoon wordt geschreven. Zelf zal ik bij volgberichten altijd zo de opmaak regelen, omdat het dan ook een mooi beeld geeft in de krant. Ik heb nog meer inspiratie, bijvoorbeeld om het rouwbericht en de volgberichten met soms eenvoudige elementen tot 1 geheel te vormen.
Er is voor gekozen om standaard stevig papier te gebruiken voor de rouwkaart en niet een rouwbrief van lichter papier zoals in sommige basispakketten van uitvaartverzekeringen is opgenomen. De rouwkaart wordt bij voorkeur samen opgesteld. Daarmee heb je direct inzicht in lettertype, plaatsing van foto of afbeelding en tekstueel overkomen. Een digitale opzet is dan ook meteen voorhanden en wordt toegezonden. Na feedback wordt de opzet definitief gemaakt en als PDF toegezonden. We zullen samen kijken naar de verschillende opties en ervoor zorgen dat er tevredenheid is met het eindresultaat. Zodra de kaart definitief klaar is, kan die worden geproduceerd in eigen beheer. Daarmee is er snelle levering mogelijk, op weekdagen en in het weekend, zodat tijdig verzonden en verspreid kan worden. Er zijn in te zetten professionals in de branche paraat indien nodig.
Er is zoveel hier voor te leggen zoals: Met innige deelneming; Heel veel sterkte gewenst ; Ik wens je veel kracht bij het verwerken van dit verdriet; Gecondoleerd met dit verlies; Woorden schieten tekort; In gedachten zijn we bij je/jullie; Een bijzonder mens heeft ons verlaten, het is een groot verlies. Maar, gaat het er niet om dat je de ander ontmoet en als mens reageert? Vraag niet achteloos of vanuit verwachting (zal wel slecht gaan, dus ik zeg maar zo min mogelijk. Maar vraag: “Hoe gaat het nu met je?”
Dankbaarheid kent geen tijd en alles wat je vanuit oprechtheid doet, zal mensen vrijwel altijd raken. Zo zijn we gevormd. Gemakshalve houd ik zelf aan: heb ik kans gehad de persoon in kwestie eerder persoonlijk te condoleren en voelt het juist nu te doen? Dan staat er geen tijd voor. Het kan voor de persoon die je condoleert confronterend zijn, dus soms begin ik dan liever over het verlies, hoe dat voelt en noem de naam van de overledene. Voorbeelden te over, dat oprecht gevoel herkend wordt. Minimaliseer jezelf dus niet, je kunt altijd iets betekenen in de steun en troost die je vanuit oprecht gevoel uitspreekt.
Hoezo niet? Je oprechte betrokkenheid kan op zoveel verschillende manieren gedaan worden. Iemand “veel sterkte bij het verlies en afscheid” wensen wordt zeker meer gewaardeerd dan dat je geen enkele reactie geeft.
Je wenst iemand sterkte wensen met het overlijden, dat kan zeker in combinatie met een persoonlijke boodschap. Formeel en als je mensen misschien niet zo goed kent, is de zin ‘gecondoleerd met uw verlies’ wel een goede algemene optie. Je kan daarbij altijd kort je naam noemen en waar je de overleden persoon van kent (is netjes, maar zal niet onthouden kunnen worden wat je begrijpt als er een grote groep is). Een omhelzing of handdruk zijn ook manieren om je gevoel uit te drukken. Spreek vanuit je hart, laat het gemeend zijn en naast de persoonlijke condoleance, kan dat ook schriftelijk door een kaartje en via Whapp, e-mail, etc. Wat je doet is bij een oprechte betrokkenheid bij de persoon die je je boodschap aanbied, in ieder geval nooit verkeerd. Zoals bij feliciteren, dan is het ook fijn als iemand je gemeend ‘Feliciteert’.
Als je iemand gaat condoleren betuigen je je medeleven na een overlijden. Je laat weten dat je aan iemand denkt en meeleeft: condoleren betekent ‘deelname’ of ‘rouwbeklag’. Dat kan na het overlijden in de dagen tot aan de uitvaart, het kan de dag zelf en zeker ook de dagen erna. Dat iemand 4 maanden later wordt gecondoleerd, zegt toch meer van jouw betrokkenheid bij die persoon dan dat je het wel voelt en gaat praten over het weer. Na het overlijden van een lief die gemist wordt, doet een persoonlijk woord en idem dito aandacht nabestaanden altijd goed.
Organiseren van de uitvaart
Het spijt me dat je een dierbare hebt verloren, gecondoleerd. Of je aanwezig kunt zijn bij de begrafenis of crematie hangt af van verschillende factoren, zoals de locatie, de omstandigheden en eventuele beperkingen die op dat moment gelden. De opdrachtgever van de uitvaart heeft met de familie een bepalende rol. Zij kunnen je voorzien van specifieke informatie over de uitvaart en je vertellen of je welkom bent om deze bij te wonen. Een uitvaartverzorger is daar niet bepalend voor de keuze, wel kan ik bemiddelen.
De uitvaart zal uitgevoerd moeten worden binnen geldende termijn: niet binnen 36 uur na overlijden en uiterlijk op de zesde (6e) werkdag na het overlijden. De locatie heeft veelal te maken met de vorm van uitvaart (crematie / begrafenis) of herdenking. Verder is van belang dat alle directe familie, vrienden, enzovoort die gewenst die erbij moeten zijn, ook kunnen. Vaak is mijn ervaring, wil iedereen er alles aan doen om bij de uitvaart te zijn, maar zijn bepaalde dagen als een verjaardag, herdenking (bijvoorbeeld de Watersnoodramp) of aan-reistijd uit buitenland motief om daar in de planning mee rekening te houden.
Er zijn tal van locaties als bij mensen thuis, een dorpshuis, een grand-café, restaurants, in de buitenlucht, etc. waar een uitvaart of herdenking kan worden vormgegeven. Er zal altijd rekening gehouden dienen te worden met lokale wet- en regelgeving, ordeverstoring kan niet worden getolereerd. Een uitvaart vind traditioneel plaats in faciliteiten die een crematorium of begraafplaats aanbied zoals een aula en koffiekamer.
Door de aangifte van overlijden die verzorgd wordt, krijgt ook de vorm van lijkbezorging aandacht. Dat zijn momenteel een begrafenis of een crematie en ook kan de overledene ter beschikking worden gesteld aan de wetenschap. In alle gevallen is een verlof tot begraven, cremeren of ontleden nodig. Dit zal geregeld, opgemaakt en afgegeven worden door burgerzaken van de gemeente waar het overlijden heeft plaatsgevonden.
Er is diverse informatie beschreven en in de gids Zorg Na staat dit uitgebreid beschreven. Hier worden nu enige wetten benoemd:
- Wet op de lijkbezorging: Dit is de belangrijkste wet die van toepassing is op uitvaarten. De wet regelt onder meer wie verantwoordelijk is voor de uitvaart, hoe de uitvaart moet plaatsvinden en wat er met het lichaam moet gebeuren.
- Gemeentelijke verordeningen: Elke gemeente heeft specifieke regels over bijvoorbeeld de plaats van de uitvaart en het plaatsen van grafstenen of gedenktekens.
- Wet op de orgaandonatie: Deze wet regelt de mogelijkheid om organen te doneren na overlijden.
- Wet op de medische keuringen: Deze wet regelt de voorwaarden waaraan artsen moeten voldoen bij het vaststellen van de doodsoorzaak.
- Wet op de omzetbelasting: Bij uitvaarten zijn btw-regels van toepassing.
Neem als het kan en je er comfortabel bij voelt, eerst even rustig de tijd. Dit afscheid is voor altijd en je hoeft dus niet meteen tot actie over te gaan. Je mag een moment samen pakken in besloten rust en daarna het volgende doen:
- Een arts/huisarts waarschuwen om het overlijden vast te stellen
- Directe familie en vrienden informeren
- Neem contact op met mij via 06-42179417. We maken dan een afspraak dat ik langskom zodra je daar toe in staat bent om in gesprek te gaan. In die eerste gesprekken zullen we zaken doorspreken, zoals:
- Help je of een ander mee bij de laatste verzorging
- Welke kleding krijgt de overleden persoon aan
- Is opbaring thuis of in een uitvaartcentrum gewenst
- Overbrengen in een uitvaartkist
Een uitvaart in besloten kring wordt veelal ervaren met alleen familie en genodigden uit nabije kring: dus gezinsleden, familie en vrienden/buren. Het aantal aanwezigen wordt vaak als laag ingeschat. Maar, in besloten kring kunnen ook 150 personen samen komen die op naam zijn uitgenodigd en er dus niet algemene uitnodiging voor de uitvaart is verzonden.
De timing van uitvaarten kan variëren. Bijvoorbeeld is dit afhankelijk van verschillende factoren, waaronder culturele en religieuze tradities, persoonlijke voorkeuren en beschikbaarheid van locaties en betrokkenen. Het tijdstip voor de aanvang van een uitvaart uiteraard gekozen in overleg met de naaste familie en opdrachtgever. De beschikbaarheid van een locatie waar afscheid zal zijn is mede bepalend. Daarbij is een basis vraag van mij: waar komt de aanwezig gewenst familie en komen de genodigden vandaan? Soms wordt daarbij rekening gehouden met de milieubewustzijn van de overledene. Verder is hij/ zij bijvoorbeeld een ochtendmens of is een afscheid in de middag met een aansluitende borrel juist passend? Een afscheid in de avond en weekend, tegenwoordig ook op zondag is mogelijk. Uiteraard dient de gekozen tijd wel eerst afgestemd te worden met de locatie waar de uitvaart plaatsvindt. Over het algemeen worden uitvaarten vaak gepland op weekdagen, omdat veel mensen doordeweeks werken en het gemakkelijker is om op die dagen bijeen te komen. De specifieke tijd van de uitvaart kan dus variëren vanwege diverse factoren, maar over het algemeen vinden uitvaarten plaats in de ochtend- of middaguren.
De overleden persoon mag niet eerder dan 36 uur na overlijden worden begraven of gecremeerd worden. En niet later dan 6 werkdagen na overlijden. De weekend- en feestdagen worden niet gerekend als werkdagen. Binnen 36 uur de uitvaart uitvoeren is mogelijk, echter dient toestemming worden gevraagd aan de burgermeester van de plaats waar het overlijden plaatsvond en de officier van justitie. Als verlenging nodig is -dus de uitvaart na de 6e werkdag- dan wordt dat geregeld in overleg met de betrokken (schouw) arts en burgermeester.
Uiteraard kan dat. Als het onderwerp bloemen ter sprake komt, zijn de sfeer bij de uitvaart eerst besproken. Daaruit is vaak al te ‘proeven’ wat wensen zijn. Bloemen houden van mensen en mensen bij een uitvaart ontlenen veelal steun aan de kleuren, soorten en eenvoudige en soms grootse aanbod van bloemen. Ik luister graag en zal dan inspireren zodat de juiste keuze gemaakt wordt. Vaak weet ik daarbij een verwijzing te geven en worden bloemen precies gepresenteerd zoals je wenst. We werken met prima bloemenkunstenaars samen en 24/7 kan ik contact maken voor wat betreft speciale wensen. Dat ontzorgt je compleet.
Er zijn voor een formeel afscheid en samenzijn met genodigden diverse gelegenheden in Goes. Nabij de begraafplaats en op de begraafplaats is een aula. Verder is er een tweetal aula’s in het crematorium. Voor een informeel afscheid en samenzijn is er een mooie Uitspanning, diverse buurthuizen zoals De Pit en restauratieve gelegenheden zoals De Vierlinden.
Ja zeker, intussen zijn er meer dan voldoende ervaringen waarbij een uitvaart werd vormgegeven met samenwerking en aanwezigheid vanuit verschillende Geloofsrichtingen: Hindoestaans, Hervormd, Protestant, Katholiek, Gereformeerd, Nieuw-Apostolisch, etc. Zowel in kerken, doch ook in crematoria, thuis, etc. zijn geestelijk verzorgers aangewend om voor zowel een complete liturgie als ook een gedeelte van de herdenking bijvoorbeeld een ceremoniële functie te hebben. Waar men dat aan de orde vind, heb ik het altijd als een gewenste aanvulling met toegevoegde waarde ervaren.
Het spijt me dat je een dierbare hebt verloren, gecondoleerd. Of je aanwezig kunt zijn bij de begrafenis of crematie hangt af van verschillende factoren, zoals de locatie, de omstandigheden en eventuele beperkingen die op dat moment gelden. De opdrachtgever van de uitvaart heeft met de familie een bepalende rol. Zij kunnen je voorzien van specifieke informatie over de uitvaart en je vertellen of je welkom bent om deze bij te wonen. Een uitvaartverzorger is daar niet bepalend voor de keuze, wel kan ik bemiddelen.
Het is mijn taak als uitvaartverzorger je te begeleiden en te adviseren bij de vele keuzes die gemaakt dienen te worden. Wat je wel en niet doet of wil dat gebeurt, wat je zelf doet en wat je liever toevertrouwt aan mij is een keuze die jezelf maakt. Voor een aantal facetten van de uitvaartzorg is een beroep doen op de uitvaartverzorger vaak wel aan te raden. Weliswaar, het is niet verplicht om een begrafenisondernemer te kiezen. Nabestaanden kunnen beslissen om zelf de gehele uitvaart te regelen en uit te voeren.
Het is volgens de wet toegestaan om zelf een uitvaartkist (lijkkist) te maken. Er zijn wel een aantal eisen waar deze aan moet voldoen, zoals de afmetingen, stevigheid en veiligheid. Ook dient gelet te worden op de huidige milieunormen (geen MDF of andere triplex platen waar giftige lijmen in verwerkt zijn, lakken en vernis op waterbasis, geen zinken of loden binnenbekleding). Waar soms niet aan gedacht worden zijn de handvaten, die zijn aan zijkanten en hoofdeinde van cruciaal belang.
In Nederland is het volgens de wet toegestaan om in een andere gemeente begraven of gecremeerd te worden dan waar men woonde of stierf. Het kan zo zijn, dat een uitvaartverzekering bepalend is voor welk crematorium of begraafplaats gebruikt dient te worden. De keuze voor een uitvaartondernemer is evenmin plaatsgebonden; je kunt de uitvaartverzorger kiezen die je wenst over de gemeentegrenzen heen. Uitvaartzorg de Schelde verleent dezelfde aandacht, zorg en kwaliteit in heel Zeeland en daarbuiten, maar zeker nabij de Westerschelde en Oosterschelde.
De aula van een crematorium is geen openbare ruimte. De nabestaanden kunnen je de toegang dus weigeren. Een begraafplaats is in principe openbaar toegankelijk, maar de opdrachtgever / nabestaanden kunnen de uitvaartondernemer aangeven dat aanwezigheid van een persoon/personen niet gewenst is. Het is daarom altijd raadzaam contact op te nemen met een van de nabestaanden, al dan niet via de uitvaartverzorger als je geen uitnodiging hebt ontvangen én je wel graag aanwezig wilt zijn. Of een uitvaart openbaar is wordt over het algemeen veelal al bekend door de wijzen van bekendmaking:
- Openbare uitvaart: de locatie, datum en tijd, worden vaak bekendgemaakt via een overlijdensbericht, rouwberichtgeving in de krant of andere vormen van publieke aankondiging, bijvoorbeeld door social-media.
- Besloten uitvaart: alleen specifieke personen, zoals familieleden en naaste vrienden, worden uitgenodigd om deel te nemen. Dit kan te maken hebben met privacy-overwegingen of persoonlijke voorkeuren van de nabestaanden.
Het is belangrijk om te begrijpen dat de beslissing over de toegankelijkheid van een uitvaart in handen ligt van de nabestaanden en mogelijk is gebaseerd op de wensen van de overledene of andere persoonlijke overwegingen. De opdrachtgever van de uitvaart, die veelal spreekt vanuit de nabije familie, is bepalend.
Er zijn een aantal administratieve stappen die genomen moeten worden voor een uitvaart. Hieronder een overzicht van een aantal belangrijke stappen:
- Melding overlijden: Het overlijden moet gemeld worden. Als uitvaartverzorger neem ik je de zorgen daarom uit handen. Een uittreksel van de akte van overlijden wordt geregeld bij de gemeente waar de overledene is gestorven. Dat is dus niet altijd de eigen woonplaats.
- Uitvaartverzekering: als de overleden persoon een verzekering had, dient de verzekeringsmaatschappij te worden ingelicht. Het kan lonen eerst goed te kijken of er een pakketverzekering is of juist een verzekering waar geld wordt uitgekeerd. In beide gevallen wil ik meekijken en zal ook met een eerlijke reactie komen. Het hoeft niet standaard zo te zijn, dat een pakketuitvaart onvoordelig zou zijn voor je als ik die uitvoer.
- Testament of wilsbeschikking: Ga na of er een testament en/of wilsbeschikking is. Navragen kan bij het Centraal Testamentenregister notaris.nl/centraal-testamentenregister
Het is belangrijk om te onthouden dat een uitvaartdienst of afscheidsplechtigheid een persoonlijke keuze is en dat er geen juiste of verkeerde manier is om afscheid te nemen. Dat wordt rustig besproken. Je mag verwachten dat er ook aandacht is voor de volgende facetten:
- Een passende locatie bij de sfeer die past en hoe de uitvaart vorm te geven
- Helpen vormgeven van de door u gewenste muziekstukken voor het formele- en informele gedeelte. Dat kan door mechanische muziek maar ook door live-muziekensembles.
- Presenteren van foto’s in een PowerPointpresentatie.
- Inspireren en regelen van de gewenste bloemstukken voor bij de uitvaart. Gaan bloemen naderhand met je mee of gaan die naar een herdenkingsmonument? Ook denk ik mee met symbolische handelingen bij het defilé in de aula, de afscheidslocatie of bij het graf zoals een bloemengroet met losse bloemen of strooibloemen
- Ook is er netwerk aan leveranciers en inspiratie om waardevolle herinneringen vorm te geven met foto’s, opname en/of livestream van de uitvaartplechtigheid. En zeker ook een herdenkingstafel met herinnerdingen.
In wezen is dit onbeperkt. Er zijn zeer veel mogelijkheden voor een uitvaartdienst of afscheidsplechtigheid. Compleet afhankelijk van de wensen en geloofsovertuigingen, doelen en levenswijze van de overledene en de nabestaanden. Enkele varianten zijn:
- Traditionele kerkdienst: Veel mensen kiezen voor een traditionele kerkdienst, vaak in een kerk of kapel waar de overledene of de familie lid van was.
- Informeel afscheid met formele accenten: Er zijn steeds meer mensen die kiezen voor een informele dienst, die vaak wordt gehouden in andere neutrale locatie. Informele ontvangst en samenzijn, inclusief formele momenten als muziek, spreek en veelzeggende momenten als een toost brengen op het leven, een minuut stilte en er wordt ook gedanst bij een uitvaart.
- Plechtigheid in de natuur: Sommige mensen kiezen ervoor om een uitvaartdienst te houden in de natuur, bijvoorbeeld in een park of aan het water.
- Thematische uitvaart: Een thematische uitvaart kan ook een optie zijn. Hierbij wordt de uitvaartdienst opgebouwd rond een specifiek thema dat bij de overledene past.
- Sfeervol herinneren door een ‘Herdenken aan Zee’ arrangement. Met dit arrangement wil Uitvaartzorg de Schelde je ontzorgen, om samen met gezin, familie, vrienden en wie erbij uitgenodigd is nog eens een dierbare herinnering te beleven aan de overleden persoon. Het leven vieren, dankbaarheid bespreken over dat je iemand hebt gekend in je leven, de humor en streken nog eens de revue laten passeren. Of, samen zingen en middels gebed verbinding voelen. Ik begeleid je om een herdenkingsmoment te organiseren en emoties, herinneringen en anekdotes te delen.
De begrafenis en crematie zijn over het algemeen het meest bekend. Ter beschikking stellen van het lichaam aan de wetenschap is een andere vorm. De minst toegepaste vorm is het zeemansgraf. Resomeren of watercrematie is in diverse landen op de wereld en in Europa in opkomst en gelegaliseerd. De ontwikkeling en verwachting is, dat dit in Nederland ook aangeboden zal worden.
Vervelend en ingrijpend is de reden voor een uitvaart vaak al, gecondoleerd met het verlies. Er zijn een aantal gemeenschappelijke verplichtingen die nabestaanden hebben bij het regelen van een uitvaart. Enkele van die verplichtingen zijn:
- Nabestaanden zijn verantwoordelijk voor het regelen van de praktische aspecten van de begrafenis of crematie. Je kan er dus niet zonder consequenties bij weglopen.
- Men is verantwoordelijk voor de kosten van de uitvaart.
- Ook wordt doorgaans de verplichte taak ervaren op zich nemen om familieleden, vrienden en andere naasten op de hoogte te stellen van het overlijden en de details van de uitvaart.
Als een melding van overlijden bij me wordt gemeld, voelt ik de verplichting de juiste, gewenste en passende ondersteuning te bieden om te zorgen voor een mooi afscheid. Dit kan zijn het regelen en uitvoeren van de uitvaart, nazorg op maat en herdenkingsbijeenkomsten.
Vanaf 1 juli 2010 mag een rouwstoet niet meer worden doorsneden. De regeling geldt alleen op gelijkwaardige kruisingen, dus zonder verkeerslichten, voorrangsborden of haaientanden. Weggebruikers op een gelijkwaardige kruising moeten dus voorrang verlenen aan de volgauto’s van een rouwstoet. Dat moet ook wanneer de rouwstoet van links komt of afslaat. Voor het eerste voertuig in de rouwstoet (doorgaans de rouwauto) gelden de normale voorrangsregels, deze mag dus niet zomaar voorrang nemen. De regeling geldt niet op voorrangskruisingen, rotondes en kruispunten met verkeerslichten. Daarom moeten de auto’s van een rouwstoet altijd stoppen voor een rood verkeerslicht en moeten zij voorrang verlenen aan het verkeer op een voorrangsweg of rotonde. Om dezelfde reden geldt de regeling ook niet op invoegstroken en uitritten.
Een voetganger of een bestuurder van een gehandicaptenvoertuig die een zebrapad wil oversteken, moet een naderende rouwstoet voor laten gaan. De bestuurder van een autobus die van een bushalte binnen de bebouwde kom wil wegrijden, moet een rouwstoet die van achteren nadert, ook voor laten gaan.
Bij het begraven van een overledene zijn we ons steeds meer bewust van de ecologische voetafdruk. In sommige gevallen kan het toegestaan zijn om een brief of een persoonlijk item in de kist te plaatsen als een manier om een laatste boodschap over te brengen naar de overledene. Dit kan helpen bij het uiten van emoties, het delen van herinneringen of het uiten van liefde en dankbaarheid. In wezen geldt het advies: plaats materiaal dat natuurlijk kan vergaan in de natuur. Zeker bij natuurbegraafplaatsen is dat een vereiste.
Bij cremeren gelden dezelfde uitgangspunten. Apparatuur waar een batterij in is geplaatst of glas (een fles wijn bijvoorbeeld) zal niet bij de invoer mee mogen gaan, vanwege beschadiging aan de oven. Bloemen morgen mee bij de invoer, echter zijn er steeds meer crematoria die de hoeveelheid daarvan in zekere zin beperken. Een groot bloemstuk kan namelijk om technische redenen zorgen dat een crematie trager gaat dan zou kunnen.
Voor de hand liggen een aula, kerk, crematorium en uitvaartcentrum. Maar het afscheid en samenzijn kunnen op vele locaties gehouden worden, binnen en buiten. Het gaat om de gewenste sfeer, hoeveel genodigden en familie zijn er samen? Het afscheid hoeft niet per se plaats te vinden waar de crematie of begrafenis is. Mits met toestemming van de eigenaar kan een afscheid op vrijwel iedere denkbare plek georganiseerd worden.
Het is een recht om je eigen uitvaart te mogen bepalen. Er zijn klanten geweest, die van A tot Z alles hadden geregeld, opgesteld, verdeeld, bepaald en ingepland. Als uitvaartverzorger behoefde ik alleen, ter ontzorging van de nabestaanden, het lichaam van de betrokken overleden persoon op te halen vanaf thuis en brengen naar de uitvaartlocatie. In haar geval was dat de natuurbegraafplaats. Je kan dus zelf een heleboel regelen.
Verzorging
Het lichaam van de overleden persoon (het lijk) dient afgedekt te zijn en contouren ervan dienen zoveel als mogelijk uit zicht zijn geplaatst. Waar mogelijk zal ik altijd een uitvaartkist gebruiken en in geval niet anders kan een brancard met een foulard eroverheen. De rouwauto die gebruikt wordt is een Chrysler Grand Voyager. Klanten kunnen deze zelf besturen en/of meerijden. Daarnaast is er een breed aanbod aan rouwvervoer. Daarvoor kan ik informeren en dit regelen. Ook mag de overledene met eigen middelen vervoerd worden. Van belang is dat benodigde documenten zoals A en B verklaring bij vervoer aanwezig en toonbaar zijn.
Exacte verplichtingen voor de verzorging van een overleden lichaam kunnen verschillen afhankelijk van de religie, cultuur en wetgeving van het land waar de persoon is overleden. Zorg is in ieder geval erop gericht zo snel als mogelijk het lijk te koelen. Bij overlijden, zorgen dat de verwarming uit gaat en afkoelen van de ruimte. De overleden persoon zal middels een koelplaat onder het lichaam of door plaatsing in een koelruimte gekoeld worden. In de regel plaats ik het lichaam daarvoor in een uitvaartkist.
De laatste zorg bestaat uit het verzorgen en aankleden van de overledene. Hierbij zal ik aanwezig en actief betrokken zijn. Daarbij is ervaring, dat indien gewenst en mogelijk is, het een grote toegevoegde waarde voor familie/vrienden kan hebben door er ook bij aanwezig te zijn en wellicht zelf ook actief bij mee te helpen. Het is eerbaar en uniek te doen wat de overleden persoon zelf niet meer kan. Het vervoer van de overledene naar de locatie van opbaring zal ik uitvoeren met de eigen rouwauto.
Dat mag jezelf met familie en/of vrienden doen. In de regel zijn er 4 tot 6 personen bij nodig. Er zijn ook professionele dragers die ingezet kunnen worden. Deze mannen en of vrouwen van jonge leeftijd of juist rijpere leeftijd, worden daarvoor opgeleid en getraind. Daartoe zijn diverse organisaties die daarvoor benaderd worden. Zij kunnen al dan niet naar wens zich traditioneel of juist informeel kleden.
Zeker is het toegestaan om de overledene zelf te verzorgen. Dat kan je doen, al dan niet met familie, iemand van de zorg of mij als uitvaartverzorger. Je kunt er ook gewoon bij aanwezig zijn en toekijken. Ook dat is soms net een reden om bijvoorbeeld kleding aan te reiken, dat is ook helpen verzorgen. De laatste zorg geven is een eerbaar moment, je doet iets voor een ander dat die persoon nooit meer kan doen. Van belang is wat je zelf of familie wil en er geen medische / ethische redenen zijn om dit niet te doen. Daarbij wordt rekening gehouden met hygiëne, veiligheid en de wetgeving rondom de verwerking van medisch afval.
De laatste verzorging is het respect en aandacht die geboden wordt (samen met de familie?!) om de overleden persoon te wassen en kleden. Het is een eer je te begeleiden, we doen iets wat de overleden persoon zelf niet meer kan! Destijds werd hier ook de term ‘afleggen’ voor gebruikt, echter dat woord is vanwege de onpersoonlijke toon aangepast naar de tegenwoordige beleving.
Ja, in veel gevallen is het mogelijk om een overledene thuis op te baren. Het opbaren thuis kan een persoonlijker en intiemere ervaring zijn voor de nabestaanden, omdat je van de overleden persoon in eigen omgeving afscheid kan nemen. Er zijn echter wel enkele praktische overwegingen waar rekening mee gehouden moet worden. Er moet bijvoorbeeld voldoende ruimte beschikbaar zijn voor het opbaren, en de temperatuur in de ruimte moet geschikt zijn voor de opbaring. Ook moet er gezorgd worden voor een geschikte baar. De thuisopbaring kan volledig gefaciliteerd worden. Bij de overlijdensmelding worden de wensen voor opbaring elders of juist thuis besproken.
Obductie is een brede term voor alle soorten postmortaal onderzoek omvat. De patholoog opent het lichaam van een overledene om organen te bekijken, meestal worden ze daarna één voor één uit het lichaam verwijderd, gewogen, en ook ingesneden om de binnenkant te bekijken. Uit elk orgaan neemt de patholoog veelal een klein stukje weefsel om microscopisch te onderzoeken.
Autopsie is gericht op het bepalen van de doodsoorzaak en het verzamelen van forensische informatie. Dat gebeurt door onderzoek in en aan het lichaam van een overleden persoon om onder andere de doodsoorzaak en overige ziekteprocessen te onderzoeken en/of vast te stellen.
Het is gebruikelijk dat een uitvaartondernemer een overleden persoon vervoert, maar het is in Nederland ook toegestaan om als nabestaanden zelf de overledene te vervoeren. Dit kan je in wezen doen met een vervoersmiddel naar keuze. Wel dient het lichaam (lijk) volledig bedekt te zijn. In de regel wordt daarvoor de uitvaartkist gebruikt. Ook mag een opbaarplank met een lijkwade gebruikt worden.
Wat kost een uitvaart?
In plaats van het betalen van premies voor een uitvaartverzekering, kun je ervoor kiezen om zelf geld opzij te zetten in een spaarrekening of te investeren. Op lange termijn kan dit een voordeligere optie zijn, vooral als je rendement kunt behalen op je spaargeld of investeringen. Voordeel erbij is, dat jezelf kan bepalen met welke uitvaartondernemer je de benodigde dienstverlening organiseert.
Hoewel uitvaartverzekeringen voordelen kunnen hebben, zoals het zorgen voor financiële gemoedsrust, weten wat als dienst geboden wordt en het verminderen van de last voor nabestaanden, zijn er ook enkele nadelen waar rekening mee moet worden gehouden. Hier zijn een paar mogelijke nadelen van een uitvaartverzekering:
- Kosten: Uitvaartverzekeringen kunnen prijzig zijn, vooral als je gedurende een lange periode premies betaalt. Het is belangrijk om de premies in overweging te nemen en ervoor te zorgen dat je ze op lange termijn kunt veroorloven. Anders kan het zijn dat je meer betaalt dan de daadwerkelijke kosten van de uitvaart. Dat is een veelgehoord argument uit mijn praktijk: mijn ouders hebben al zoveel jaren polispremie betaald, en nu moeten we nog bijbetalen…
- Beperkingen: Sommige uitvaartverzekeringen hebben beperkingen met betrekking tot de uitkering. Ze kunnen bijvoorbeeld een maximumbedrag vaststellen dat wordt uitgekeerd, wat mogelijk niet voldoende is om alle uitvaartkosten te dekken. Het is belangrijk om de polisvoorwaarden zorgvuldig door te nemen en te begrijpen wat wel en niet wordt gedekt.
- Verandering van omstandigheden: Het kan zijn dat je na verloop van tijd je uitvaartverzekering niet meer nodig hebt of dat je omstandigheden veranderen. Misschien verhuis je naar een ander land of wil je je verzekeringspolis wijzigen. In dergelijke gevallen kunnen er beperkingen zijn op het annuleren of wijzigen van je verzekering, wat kan leiden tot ongewenste kosten of administratieve rompslomp.
- Inflatie: Het is belangrijk om rekening te houden met inflatie bij het plannen van een uitvaart. Uitvaartkosten stijgen vaak sneller dan de inflatie, dus het bedrag dat je hebt verzekerd, kan in de loop der jaren mogelijk niet voldoende zijn om alle kosten te dekken. Het beeld van een compleet verzorgde uitvaart zoals bijvoorbeeld voorlopers van Ardanta en bij de AVVL in 1990 staat bijvoorbeeld niet meer in verhouding met de kosten nu.
Het is belangrijk om de voor- en nadelen af te wegen voordat je besluit een uitvaartverzekering af te sluiten. Verstandig is om advies in te winnen.
Bij een uitvaartverzekering zijn er over het algemeen twee hoofdtypen: de kapitaalverzekering en de naturaverzekering. Het verschil tussen deze twee typen heeft betrekking op hoe de verzekeringsuitkering wordt gebruikt om de uitvaartkosten te dekken. Hier volgt een uitleg van beide typen:
- Kapitaalverzekering: Bij een kapitaalverzekering keert de verzekeringsmaatschappij een vooraf bepaald geldbedrag uit aan de nabestaanden of de aangewezen begunstigden na het overlijden van de verzekerde persoon. Dit bedrag wordt uitgekeerd ongeacht de werkelijke kosten van de uitvaart. De nabestaanden hebben de vrijheid om het uitgekeerde bedrag te besteden aan de uitvaartkosten zoals zij dat wensen. Ze kunnen de middelen gebruiken om begrafenis- of crematiekosten, rouwdiensten, grafstenen, bloemen en andere uitgaven te betalen. De besteding van het geldbedrag is flexibel en kan naar eigen inzicht worden geregeld.
- Naturaverzekering: Een naturaverzekering daarentegen voorziet in de specifieke diensten en goederen die nodig zijn voor een uitvaart. In plaats van een geldbedrag uit te keren, biedt de verzekeraar een pakket van vooraf bepaalde uitvaartdiensten en -producten aan. Dit kan bijvoorbeeld bestaan uit de kosten van een bepaalde begrafenisdienst, de kist, rouwkaarten, vervoer, enzovoort. De verzekeringsmaatschappij werkt samen met bepaalde uitvaartdienstverleners en dekking wordt geboden voor specifieke items of diensten zoals vastgelegd in de polisvoorwaarden. Het pakket kan variëren per verzekeringsmaatschappij en polis.
Het belangrijkste verschil tussen een kapitaalverzekering en een naturaverzekering is dus de manier waarop de uitkering wordt gedaan. Bij een kapitaalverzekering wordt er een geldbedrag uitgekeerd, terwijl bij een naturaverzekering specifieke uitvaartdiensten en -producten worden vergoed. Het beste type verzekering is individueel verschillend en hangt af van persoonlijke voorkeuren en omstandigheden. Altijd raadzaam dus om verzekeraars en polissen te vergelijken of de keuze te maken: ik ga niet maandelijks een polis bedrag betalen, maar spaar dat op.
Voor de erfgenamen zijn uitvaartkosten die niet door de uitvaartverzekering zijn gedekt alleen aftrekbaar voor de erfbelasting, niet voor de aangifte inkomstenbelasting. Een uitvaartverzekering is ook niet aftrekbaar voor de inkomstenbelasting. Traditioneel worden uitvaartkosten beschouwd als persoonlijke uitgaven en worden ze niet als aftrekbare kosten behandeld. Hetzelfde geldt doorgaans voor de kosten begrafenis of kosten crematie, inclusief begrafenisdiensten, grafstenen, bloemen, rouwkaarten, en dergelijke.
In Nederland kunnen mensen met een laag inkomen mogelijk aanspraak maken op bijzondere bijstand voor de kosten van een uitvaart. Bijzondere bijstand is een vangnetregeling voor noodzakelijke kosten waar mensen met een laag inkomen geen of onvoldoende financiële middelen voor hebben. De exacte regels en voorwaarden voor bijzondere bijstand verschillen per gemeente, omdat de gemeenten verantwoordelijk zijn voor het verstrekken ervan.
De opdrachtgever is verantwoordelijk voor betaling van de kosten voor de uitvaart. De opdrachtgever van de uitvaart zal tekenen voor de overeenkomst, de betalingsverplichtingen en de aanvraag crematie of begrafenis. Vaak zal alle communicatie via die persoon gaan en deze is eindverantwoordelijk. Erfgenamen zijn gezamenlijk verplicht de kosten van de uitvaart te betalen, of te vergoeden aan de opdrachtgever. Ook als die kosten hoger zijn dan de waarde van de erfenis. Zij moeten dan uit eigen zak betalen. Wie niet wil (mee)betalen aan een uitvaart, moet dus zorgen dat men geen erfgenaam is.
De kosten crematie of kosten begrafenis kunnen op verschillende manieren worden betaald. De meest voorkomende betaalmethoden zijn door gebruik te maken van een begrafenis verzekering. Bij een kapitaalverzekering ontvangen de nabestaanden een geldbedrag waarmee ze de uitvaart kunnen betalen. Bij een naturaverzekering worden specifieke diensten en producten gedekt, zoals de kist, rouwkaarten en de diensten van een uitvaartverzorger. Sommige mensen maken gebruik van uitvaartfondsen, die speciaal zijn opgericht om bij te dragen aan de kosten van een begrafenis of crematie. Deze fondsen kunnen worden beheerd door een organisatie, vakbond, vereniging of zelfs een gemeente. Het lidmaatschap van zo’n fonds kan financiële steun bieden aan de nabestaanden. Ook zijn er mensen die specifiek sparen voor hun eigen uitvaartkosten. Ze zetten geld opzij gedurende hun leven, zodat hun nabestaanden niet met financiële lasten worden opgezadeld. Ook worden de kosten van de uitvaart gedragen door de nabestaanden zelf die de rekeningen dan rechtstreeks uit hun eigen middelen voldoen.
Ja, er zijn verschillende manieren om kosten te besparen op een uitvaart. Zowel crematie/resomatie is prijsgunstiger dan begraven. Ook kan door een passende locatie voor samenkomen gekozen worden die minder budget vraagt. Het is goed om te onthouden, dat een uitvaart een persoonlijke gebeurtenis is en het begrijpelijk is, dat mensen willen zorgen voor een waardig afscheid. Het is echter ook goed om bewust te zijn van de kosten en te zoeken naar manieren om de uitgaven in overeenstemming te brengen met het beschikbare budget. Daar denk én werk ik graag actief bij mee.
De totale kosten voor een uitvaart kunnen sterk variëren. Het is geheel afhankelijk van factoren zoals de keuze voor crematie, begrafenis of ter beschikking stelling van de wetenschap. Maar zeker ook de locatie, de persoonlijke wensen en het budget van de nabestaanden. Enkele kostenposten waar doorgaans ook mee rekening gehouden dient te worden zijn:
- De uitvaartondernemer
- Begrafenis- of crematiekosten
- Rouwkaarten en / of rouwberichtgeving
- Opbaring en verzorging
- Vervoer van de overleden persoon
- Ceremoniekosten zoals bloemen, spreker, audiovisueel
- Catering
- Enzovoort
Gelet op de toenemende behoefte om duidelijke indicatie van kosten voorafgaande de uitvaart, werk ik met een vast bedrag voor de gehele dienstverlening behoudens de kosten crematie/begraven, locatie, catering, bloemen en rouwberichtgeving in de krant. Ook een respectvolle stille crematie behoort tot mijn aanbod waarna een arrangement Herdenken aan Zee
Het huren of kopen van een graf is een persoonlijke keuze en hangt af van verschillende factoren, zoals de financiële situatie, persoonlijke voorkeuren en eventuele religieuze of culturele overwegingen. Enkele feitelijke gegevens die je kunt meenemen bij het nemen van deze beslissing zijn:
Een algemeen/huurgraf wordt aangeboden voor een bepaalde periode, in Goes 15 jaar. Veelgehoorde motieven zijn hier, dat bezoek aan het graf niet veelvuldig zal zijn en omdat men flexibiliteit wilt hebben.
Bij een particulierkoopgraf verkrijg je het grafrecht voor de duur van de overeenkomst: in de basis is dat 30 jaar, wat verlengd kan worden met 5, 10, 15 of 20 jaar. Motieven zijn een permanente plaats voor jezelf of dierbaren, een zekerheid dat die locatie altijd beschikbaar is voor jou en je familie (locatie kan in Goes bij eerste begraving niet standaard uitgekozen worden). Specifieke informatie kan je verder bij me opvragen of is te vinden via de gemeente Goes.
Een algemeen/huur graf is voor 15 jaar en kan niet verlengd worden. Inclusief de begraving voor een persoon boven de 12 jaar zijn de kosten €1.946,00. Een particulier/koop graf voor dertig jaar, inclusief eerste begraving van een persoon ouder dan 12 jaar, kost voor een enkel graf (niet mogelijk op begraafplaats te Goes) €4.332,00 en voor twee enkele graven, naast elkaar gelegen (niet mogelijk op de begraafplaats Goes en Kloetinge want daar wordt boven elkaar begraven) zijn de kosten begraafplaats €5.699,00. Deze kosten gelden in 2024.
Er zijn mensen die een uitvaartverzekering hebben. Deze kan worden gebruikt om de kosten van de uitvaart te dekken. De verzekeringsmaatschappij kan aangeven welke kosten precies worden gedekt. Een natura (pakket) verzekering dekt de diensten die beschreven staan. Daar kunnen veranderingen bij ontstaan, doordat diensten aangepast kunnen worden. Bijvoorbeeld 4 in plaats van 6 dragers. Er zijn ook verzekeringen die een bepaalde som geld vrij laten komen, daarvoor kan dan vrije keuze voor een uitvaartondernemer worden gemaakt. Als de overleden persoon voldoende financiële middelen heeft achtergelaten, kunnen deze worden gebruikt voor de uitvaartkosten. Dit kan bijvoorbeeld spaargeld, beleggingen of de verkoop van eigendommen omvatten. Ook zijn er situaties dat familieleden of nabestaanden bijdragen aan de kosten van de uitvaart. In bijvoorbeeld Armeense cultuur een element om de financiële last te verlichten. In sommige gevallen kunnen sociale voorzieningen beschikbaar zijn om te helpen bij het betalen van de uitvaart. Dit kan variëren afhankelijk van de wetgeving en regelgeving in je gemeente.
De kosten van een uitvaart kunnen sterk variëren afhankelijk van de specifieke wensen en behoeften van de overledene en de nabestaanden. Over het algemeen zijn er twee categorieën van uitvaartkosten:
- Basiskosten: dit omvat onder andere kosten voor het regelen & uitvoeren van de uitvaart, het opbaren, het verzorgen en kleden van de overleden persoon, aangifte van overlijden doen en optionele diensten zoals rouwkaarten, bloemen, catering en rouwvervoer.
- Kosten voor de begrafenis of crematie: kosten zoals de grafrechten, de begrafenis, de crematie zelf, eventuele grafmonumenten of de asbestemming.
De kosten van een uitvaart variëren van enkele duizenden euro’s tot meer dan tienduizend euro, afhankelijk van de wensen en omstandigheden. Als er een uitvaartverzekering is afgesloten, kan deze de kosten van de uitvaart dekken, afhankelijk van de polisvoorwaarden. Anders zullen de kosten door de nabestaanden betaald dienen te worden. Als er onvoldoende financiële middelen beschikbaar zijn om de uitvaart te betalen, kan de gemeente in bepaalde gevallen zorgen voor een sobere uitvaart.
Uitvaartzorg de Schelde zal, op basis van de wensen een begroting opstellen. In principe zullen alle nota’s van de uitvaart eerst ontvangen worden en betaalt. De eindnota van de uitvaart presenteer ik dan naderhand persoonlijk waarbij de begroting ernaast wordt gelegd. In de regel is de eindnota lager dan de begroting. En zo hoort het!
Er zijn verschillende mogelijkheden in crematorium Goes. Enkele te noemen zijn alleen een stille crematie, een stille crematie met een laatste groet, een crematie met rouwbezoek tot afscheid in aula en samenzijn in de lounge. De tijdsduur is van 10 minuten tot 120 minuten en langer als dat gewenst is. De kosten variëren voor alleen de genoemde dienstverlening van het crematorium van €725,- tot €1.960,-
De prijs van een uitvaart omvat vele facetten. De meeste daarvan verschillen niet van prijs op een weekdag t.o.v. een zaterdag. Personeelskosten (van de begraafplaats) liggen op zaterdag wel hoger dan op een gewone weekdag. Bij een begrafenis op zaterdag liggen de kosten dus hoger. Er zijn begrafenisondernemers, die een toeslag in rekening brengen voor een uitvaart op een zaterdag. Reden is onder andere inzetten van personeel of omdat zij meer kosten hebben voor bijvoorbeeld de huur van de rouwcentra en gebouwen.
Uitvaartzorg de Schelde zal geen toeslag in rekening brengen voor een uitvaart op een zaterdag. Dit is beleid. De vraag is voor mij juist waarom families een uitvaart plannen op zaterdag. Een veel gehoord argument is een mogelijk hogere opkomst aan genodigden bij de uitvaartdienst. Ik inspireer veelal te kijken naar wie écht wil komen, die maakt zich sowieso vrij om de uitvaart bij te wonen. Bovendien, niet het aantal aanwezigen maar juist de betrokkenheid van hun is het meest belangrijke voor nabestaanden.
De term ‘budget uitvaart’, is onpersoonlijk en gaat voorbij aan waarde van leven die er is. Volledig ben ik ervan overtuigd, dat een ‘budget uitvaart’, beter omschreven kan worden als ‘een uitvaart met beperkt budget’. Want, als ieders leven uniek is, mag het afscheid ook zo zijn. We maken dus maatwerk van de uitvaart. Uitvaartzorg de Schelde wil kijken naar wat financieel wel kan en je wil dragen. Je persoonlijke invulling geeft kleur aan het (eigen) afscheid. Dat nemen we vanuit het hart en niet perse vanuit je portemonnee. Het afscheid in de vorm van een stille crematie gebeurt door een vast aanbod aan diensten waar de prijs op is gebaseerd. Als er minder geld te besteden is dan eigenlijk gewenst voor een uitvaart, kan een uitvaart met eigen budget uitkomst bieden om een dierbare, een respectvolle en mooie uitvaart te geven. Daar werk ik graag aan mee, we vinden een passende omgang!
Een budgetuitvaart is een term die wordt gebruikt om te verwijzen naar een eenvoudige en kostenefficiënte uitvaart. Het is bedoeld voor mensen die een beperkt budget hebben of die bewust kiezen voor een bescheiden afscheid. Steeds vaker horen we deze term. Enkele kenmerken van een budgetuitvaart kunnen zijn:
- Contact met de uitvaartverzorger gaat veelal alleen telefonisch. Uitvaartzorg de Schelde zal waar mogelijk en gewenst de persoonlijke benadering blijven vormgeven.
- Eenvoudige kist: In plaats van een luxe of op maat gemaakte kist wordt er vaak gekozen voor een eenvoudige, standaardkist.
- Basisdiensten: De diensten die worden aangeboden, zijn beperkt tot essentiële zaken, zoals het regelen van de begrafenis of crematie, het overbrengen van de overledene naar de locatie en het verzorgen van de benodigde documenten.
- Geen of beperkte extra’s: Er worden mogelijk geen of minimale extra’s aangeboden, zoals bloemstukken, rouwkaarten, samenzijn met familie en genodigden. Uitvaartzorg de Schelde zal weliswaar graag een zo passend als mogelijke omgang en werkwijze hanteren.
Het doel van een budget-uitvaart of zoals ik die omschrijf: Uitvaart met beperkt budget is om een respectvol afscheid te bieden binnen de financiële mogelijkheden van de nabestaanden. Daar werk ik graag aan mee, we vinden een passende omgang!
Voor actuele prijzen kijk bij mogelijkheden naar de arrangementen. Als voorbeeld hier: een ‘crematie met budget’ kost €1975,- bij Uitvaartzorg de Schelde. Een naderhand te organiseren herdenking wordt georganiseerd op maat. Intussen is gebleken in de praktijk dat dit kan vanaf rond de €300,-
De kosten van een uitvaart zijn volledig afhankelijk van wensen: die van de overledene en van de familie. De kosten van begraven en cremeren verschillen per begraafplaats en crematorium. Daarover zal ik je informeren en adviseren. Cremeren is over het algemeen een stuk goedkoper dan begraven. Resomeren zal naar verwachting gelijk zijn aan cremeren. De tarieven van begraven verschillen per gemeente en per soort graf. Daarom is het ondoenlijk hier een gemiddelde prijs voor aan te geven. Alle tarieven van crematoria en (gemeentelijke) begraafplaatsen zijn openbaar via de betreffende websites te vinden.
De gemeente kan onder bepaalde omstandigheden de kosten van een uitvaart betalen. Over het algemeen is het zo dat wanneer een persoon overlijdt en er geen nabestaanden zijn die de uitvaart kunnen bekostigen, de gemeente verantwoordelijk kan zijn voor het regelen en betalen. Dit is op grond van artikel 22 van de Wet op de Lijkbezorging. Burgerzaken van de gemeente zal altijd proberen te achterhalen of er wensen zijn van de overledene omtrent begraven of cremeren. Verder wordt een eenvoudige uitvaart vormgegeven. Er is meestal geen ruimte voor inspraak van eventuele nabestaanden. Kosten zullen worden verhaald op de (eventuele) nalatenschap. Wanneer dit niet voldoende is, zal de gemeente op zoek gaan naar de bloed- en aanverwanten die volgens de wet tot onderhoud van de overledene verplicht zouden zijn geweest.
Het exacte beleid en de voorwaarden voor het betalen van een begrafenis kunnen echter variëren afhankelijk van de regio en zelfs de specifieke gemeente. Het is daarom belangrijk om contact op te nemen met de lokale gemeente of het gemeentehuis om de specifieke regels en procedures te achterhalen die van toepassing zijn in jouw situatie. Waar gewenst kan ik je bemiddelen. Meer lezen kan je op https://wetten.overheid.nl/BWBR0005009/2018-08-01
Een vraag die door verschillende verzekeraars, het NIBUD en uitvaartondernemingen wordt ingeschat op rond de € 7.000,-
Het basis afscheidsarrangement kost bij Uitvaartzorg de Schelde € 3.975,- waar de kosten van (stille) crematie, begrafenis, locatie voor afscheid/samenzijn en rouwbericht, consumpties en bloemen bij komen. Globaal zouden die kosten rond de € 1.500,- kunnen uitkomen. Een begroting die wordt aangeleverd is altijd op maat.
Een afscheid in de aula, de crematie, samenzijn in de lounge en asafgifte kent diverse mogelijkheden qua te besteden tijden in het crematorium in Goes. Beschikbare tijden variëren van 30 minuten tot 150 minuten en kosten van €1.135,- tot €1.885,-
- Inventariseer de wensen: van jezelf als jouw tijd van sterven nabij is. Inventariseer de wensen voorafgaand aan het overlijden van je partner, ouder, kind, vriend, enzovoort. Het is belangrijk deze te respecteren en hier zo veel mogelijk aan te voldoen. Als er geen specifieke wensen bekend zijn, kun je kijken naar de persoonlijkheid, interesses en hobby’s van de overledene om te bepalen welke elementen je in de ceremonie wilt opnemen.
- Bespreek de opties: Dit kan helpen om een idee te krijgen van wat belangrijk is voor de familie en vrienden van de overledene. Bespreek ook het budget dat beschikbaar is voor de ceremonie of herdenking.
- Kies een locatie die past bij de wensen van de overledene en de nabestaanden. Dit kan een kerk, uitvaartcentrum, crematorium of andere locatie zijn. Wat dacht je van een Uitspanning, dorpshuis, de stamkroeg, de sportclubkantine of thuis? Overweeg ook of de locatie geschikt is voor het aantal verwachte gasten.
- Beslis welke elementen je wilt opnemen in de ceremonie of herdenking. Dit kan bijvoorbeeld bestaan uit muziek, poëzie, sprekers, een fotopresentatie, enzovoort.
- Als je mij als uitvaartverzorger inschakelt, kan ik je helpen bij het organiseren van de uitvaartceremonie of herdenking. Ervaring te over in de traditionele settingen zoals aula en kerk, doch zeker ook in alternatieven daarvoor.
Het organiseren van een uitvaartceremonie of herdenking is een emotionele taak, maar zeker heeft het naderhand een grote toegevoegde waarde bij het herbeleven van de herinnering eraan. Daarmee zorg je dus voor een mooi afscheid.
Uitvaartwensen
Niks zo veranderlijk als de mens. Als de uitvaartwensen veranderen, is het klemmende advies in een nieuwe verklaring de eerder gemaakte verklaring te herroepen. Dat kan met de volgende zin en dan verwijzen naar wat is veranderd. Vervolgens wel met handtekening en datum dit bevestigen.
Dat kan door je uitvaartwensen vast te leggen is in een handgeschreven of getypte en ondertekende brief met datum: oftewel een ‘uitvaartcodicil’. Dit is de meest eenvoudigste en juridisch veilige manier. Daarin kan je beschrijven hoe je de uitvaart voor je ziet, maar bijvoorbeeld ook aan wie u welke persoonlijke eigendommen wilt nalaten. Geld en waardevolle eigendommen en/of goederen zoals een huis of auto kunnen niet in een codicil worden opgenomen, dat kan alleen in een testament. Hiervoor heb je geen notaris nodig. Zorg er wel voor dat mensen die je vertrouwt weten waar het codicil is en eventueel van inhoud. Denk hierbij ook aan je digitale nalatenschap. Zijn er websites die je beheerd die moeten vervallen? Wie krijgt toegang tot de computer, tablet en mobiele telefoon? Een actuele lijst met wachtwoorden en/of gebruikersnamen is meer dan handig naderhand.
Als uitvaartondernemer luister ik graag en je kunt de wensen met mij bespreken. Die duidelijkheid geeft rust. Onnodige stress wordt zo voor de nabestaanden naderhand bespaard. Zo voorkom je dat in de emotionele tijd rond een overlijden hoog oplopende discussies ontstaan. Zorg dat je nabestaanden op de hoogte zijn.
In de Wet op de Lijkbezorging staan belangrijke zaken opgesteld. Bijvoorbeeld dat de wensen van de overledene moeten worden nageleefd. Vanuit wettelijk perspectief kan je dus zelf bepalen hoe je eigen uitvaart eruit zal moeten zien, mits voldaan aan bepaalde wettelijke voorwaarden. Ze moeten worden beschreven in een testament, akte of codicil. In de regel, is mijn ervaring en zo voer ik nauwgezet uit, wordt voldaan als je uitvaartwensen bekend zijn gemaakt bij familie en mij.
Je wilsverklaring is een document waarin je jouw wensen voor verzorging en behandeling vastlegt. Daarbij ook een vertegenwoordiger kunt aanwijzen die daarop toeziet. Een wilsverklaring geeft duidelijkheid aan je naasten en bijvoorbeeld je arts, als je wilsonbekwaam bent geworden, maar ook wat bij leven je wil is! Je uitvaart wensen staan er in en hoe bijvoorbeeld zaken geregeld dienen te worden qua verdeling van je eigendommen.
Het regelen van een uitvaart vraagt tijd, rust en vertrouwen. Met passie voor mensen luister ik eerst naar je en zal, waar gewenst, inspiratie bieden om te zorgen voor een mooi afscheid. Het kunnen benoemen van wensen is in de basis altijd noodzakelijk, om niet naderhand terug te kijken met “wat als we dit… of had ik nu maar….”. Het klinkt mij te makkelijk om te stellen: “alles is mogelijk” wat in het algemeen vaak wordt voorgelegd. Graag bied ik me aan om in samenwerking en met respect een oplossing of gewenste situatie te creëren, die als beste beleefd wordt.
Ter beschikking stellen aan de wetenschap
Als iemand ervoor kiest om zijn lichaam ter beschikking te stellen aan de wetenschap, wordt dit meestal gedaan voor wetenschappelijk onderzoek en medisch onderwijs. Wanneer een persoon zijn lichaam doneert, wordt dit gedaan met de bedoeling om bij te dragen aan de vooruitgang van de medische wetenschap en de opleiding van medische professionals. Enkele stappen die doorgaans worden gevolgd bij het ter beschikking stellen van het lichaam aan de wetenschap:
- Registratie: De persoon die zijn lichaam wil doneren, moet zich meestal registreren bij een anatomisch instituut, een medische school of een specifieke organisatie die het donatieproces beheert. Dit kan worden gedaan tijdens het leven van de persoon, waarbij de intentie om het lichaam te doneren wordt vastgelegd in een officieel document.
- Documentatie en wilsverklaring: De donor moet een wilsverklaring invullen waarin zijn of haar wens om het lichaam ter beschikking te stellen aan de wetenschap wordt vastgelegd. Dit document moet worden ondertekend en mogelijk notarieel worden bekrachtigd, afhankelijk van de wettelijke vereisten in het betreffende rechtsgebied.
- Voorbereiding: Na het overlijden moet de wettelijke vertegenwoordiger van de overledene contact opnemen met het anatomisch instituut of de organisatie waarbij de donatie is geregistreerd. De specifieke vereisten en procedures kunnen variëren, maar over het algemeen zal het instituut de transport- en administratieve regelingen coördineren.
- Vervoer en acceptatie: Het lichaam wordt vervolgens vervoerd naar het anatomisch instituut, waar het wordt geaccepteerd voor wetenschappelijk onderzoek en onderwijs. Vaak worden de kosten voor het transport en de begrafenis of crematie na afloop gedekt door het anatomisch instituut.
Gebruik voor onderzoek en onderwijs: Eenmaal aangekomen in het anatomisch instituut kan het lichaam worden gebruikt voor verschillende doeleinden, zoals anatomisch onderzoek, medisch onderwijs, chirurgische training en de ontwikkeling van nieuwe medische technieken. Het lichaam wordt vaak geanonimiseerd om de privacy van de donor te beschermen.
Als je wilt dat je lichaam na je overlijden ter beschikking wordt gesteld aan de wetenschap, zijn er verschillende overwegingen en zeker ook stappen die je kunt nemen. Uit ervaring enkele algemene richtlijnen:
- Zorg voor goede beeldvorming: Onderzoek de verwachtingen en het doel voor jezelf. Bespreek het goed door met gezin en familie Verder verwijs ik je naar erkende medische scholen, onderzoekscentra of anatomische instituten die lichamen accepteren.
- Neem contact op met instellingen: Neem rechtstreeks contact op met de instellingen die lichamen accepteren. Vraag naar hun specifieke procedures, vereisten en eventuele beperkingen. Sommige instellingen hebben mogelijk een wachtlijst of andere criteria waaraan moet worden voldaan.
- Noteer en archiveer je wensen: Zorg ervoor dat je je wensen duidelijk documenteert. Bespreek je beslissing met je naasten en laat het ook schriftelijk vastleggen in je wilsverklaring, testament of donorcodicil. Vermeld specifiek dat je wilt dat je lichaam ter beschikking wordt gesteld aan de wetenschap.
- Alternatieven overwegen: Overweeg ook andere opties, zoals orgaandonatie of het doneren van je lichaam aan een anatomische instituut voor onderwijsdoeleinden. Het is belangrijk om te begrijpen dat niet alle instellingen alle vormen van donatie accepteren, dus informeer jezelf over de mogelijkheden.
- Raadpleeg een professional: Als je twijfels hebt of gedetailleerde juridische adviezen nodig hebt, kun je het beste een advocaat, notaris of medisch professional raadplegen. Zij kunnen je helpen bij het begrijpen van de lokale wetten en procedures en ervoor zorgen dat je wensen op de juiste manier worden vastgelegd.
- Onthoud dat het belangrijk is om je plannen regelmatig te herzien en ervoor te zorgen dat je documentatie up-to-date is. Neem de tijd om je keuze zorgvuldig te overwegen en praat erover met je dierbaren, zodat ze op de hoogte zijn van je wensen.
Resomeren
Watercrematie is de meer toegankelijke benaming van resomeren. Resomeren, ook wel bekend als alkalische hydrolyse of watercrematie, is een relatief nieuwe vorm van lichaamsontbinding en lijkbezorging. Het is een alternatieve methode voor traditionele begrafenis of crematie.
Hier is een stapsgewijze uitleg van het resomatieproces in een resomator die reeds in Nederland staat in afwachting van in werking mogen treden.:
- De machine weegt het lichaam en bepaalt automatisch wat de juiste procesduur en hoeveelheid vloeistof is om het proces goed te laten verlopen.
- Een mengsel van 95% water en 5% Kaliumhydroxide wordt toegevoegd, waarna het geheel op 150ºC wordt verwarmd. Doordat er hoge druk op de cabine staat wordt er voorkomen dat het water verdampt en kookt.
- Na ongeveer 3 uur wordt de vloeistof gekoeld en afgevoerd.
- Na het proces blijven de botten over. Deze worden op 120ºC schoon gewassen en het proces wordt afgerond.
- De botten worden verwerkt, zoals bij een vuurcrematie, tot een poeder. Dit zal in een tijdelijke houder geplaatst worden. Dit kan bestemming krijgen in een urn thuis, een columbarium, of bijvoorbeeld in een biologisch oplosbare urn.
- Bij de watercrematie blijft het volledige geraamte over van de overleden persoon.
Voordeel van resomeren is, dat het een milieuvriendelijkere optie is dan traditionele begrafenis of crematie, omdat het minder energie verbruikt en geen uitstoot van schadelijke stoffen zoals broeikasgassen veroorzaakt. Het proces van resomeren neemt toe in acceptatie, de wettelijke status ervan variëren per land en regio. In Nederland zal naar verwachting op basis van politieke uitspraken, binnen 2 jaar resomeren mogelijk zijn.
Resomeren, ook wel genoemd als aquameren of watercrematie, is een relatief nieuwe vorm van lichaamsontbinding en lijkbezorging. Het is een alternatieve methode voor traditionele begrafenis of crematie. Bij resomeren wordt het natuurlijke proces waar het lichaam doorheen gaat wanneer het begraven wordt versneld. Dat gebeurt door plaatsing ervan in een speciale oplossing van water en kaliumhydroxide, onder hoge druk en hoge temperatuur.
Cremeren
Jazeker, is het toegestaan om de urn thuis te bewaren. Advies is wel te bedenken hoe en waar: blijf dichtbij jezelf in die overweging. De ashouder haal ik na een crematie op en bewaar deze tot ik deze ‘thuis’ mag brengen. Een intiem moment is de ervaring, uiteraard per persoon verschillend. Veelal kiezen klanten voor een vorm van asbestemming middels bijvoorbeeld een sierurn thuis. Deze zijn er in verschillende vormen, maten en materialen. Ervaring toont, dat goed is na te denken over de gevolgen van het bewaren van de urn thuis. Het kan voor sommige mensen een troostende gedachte zijn om de urn in hun eigen huis te hebben, maar voor anderen kan het ook moeilijk zijn om constant herinnerd te worden aan het verlies.
De wet op de lijkbezorging geeft aan, dat de as verspreid mag worden waar de eigenaar van de grond akkoord voor geeft. Dat zou dus ook thuis in de tuin mogen. Vaak gebeurt dit ook op land op diverse strooivelden bij begraafplaatsen en of soms crematoria. Bij open water is verstrooiing ook mogelijk, ware het niet dat advies dan is een biologisch oplosbare urn te gebruiken. Zeker door zintuigelijke beleving en een juiste herinnering hieraan. Een dergelijk moment van asbestemming geven is een extra ‘uitvaart’ beleving. Dit verdient aandacht en ik informeer je er graag over.
Wanneer het past en gewenst is, breng ik de ashouder aan de nabestaanden om deze te overhandigen. Vaak is de as dan geplaatst in een vooraf uitgekozen sierurn, een sieraad en vanwege het vele water en strand in de omgeving, ook in een biologisch oplosbare urn van zout, zand of speciaal papier. Een urn thuis of op een speciale plaatst als een columbarium bied ruimte de juiste eer te geven. Daarentegen kan ook de keuze gemaakt worden om de as op te laten gaan in stromend water in de vrije natuur. Daarmee wordt die plek opgenomen in de herinnering aan de overleden persoon.
Goes heeft een crematorium. Verder zijn in de regio Zeeland en kort daar buiten andere crematoria in Middelburg, Terneuzen, Bergen op Zoom, Roosendaal, Rotterdam, Schiedam en Spijkenisse.
Het is toegestaan de as thuis te bewaren. Dat kan in de ashouder die ik bij je langs breng zodra mogelijk en als verzoek ervoor werd uitgesproken. Dat kan standaard 1 maand en 1 dag na de crematie. In speciale gevallen zal ik vervroegde vrijgave van de as aanvragen bij de Officier van Justitie. Het thuis ontvangen van de as(houder) is veelal ook een stuk ‘thuis’ komen van de overledene en zo ga ik daar ook mee om. Met rust, tijd, aandacht en zo ook hier zorg voor een mooi afscheid. Veelal gebeurt dat niet in de ashouder maar in een sierurn voor thuis of een biologisch oplosbare urn voor aasbestemming geven in de natuur.
Een stille crematie is een term die wordt gebruikt om een crematie te beschrijven waarbij de overledene direct of indirect naar het crematorium gebracht wordt.
- De directe vorm betekent, dat na overlijden (bijvoorbeeld thuis of in een zorglocatie) daar naar wens de verzorging zal plaatsvinden en na de inkistplaatsing afscheid genomen kan worden. De overleden persoon zal dan korte tijd worden opgebaard zonder bezoek tot de dag van de stille crematie. Er is dan geen formele dienst of publieke bijeenkomst. Hoewel er geen formele dienst plaatsvindt, betekent dit niet dat er helemaal geen afscheid kan worden genomen. Na de crematie kan de familie ervoor kiezen om de as van de overledene te bewaren, te verstrooien op een speciale locatie of een herdenkingsdienst op een later tijdstip te organiseren. Daarbij kan ik je inspireren en ook begeleiden.
- De indirecte vorm is als bovenstaand, maar kan er voor de overbrenging in stilte naar het crematorium, er eerst nog een formele dienst of herdenkingsbijeenkomst wordt georganiseerd. Al naar gelang de situatie en wens kan de overleden nog het crematorium binnen begeleid worden.
Er kunnen verschillende redenen zijn waarom mensen kiezen voor een stille crematie. Sommigen vinden het prettiger om op een meer intieme en persoonlijke manier afscheid te nemen van hun dierbare, weg van de drukte en emotionele belasting van een dienst of herdenkingsbijeenkomst. Anderen kiezen voor een stille crematie als er weinig of geen familieleden of naaste vrienden zijn om een uitgebreide ceremonie bij te wonen. Financiële overwegingen kunnen ook een rol spelen, omdat een stille crematie vaak goedkoper is dan een traditionele crematie met een uitgebreide ceremonie.
De leer van de kerk varieert enigszins tussen verschillende christelijke kerken en tradities. Over het algemeen is zowel crematie als begraven aanvaardbaar binnen de meeste christelijke kerken, zolang bepaalde theologische principes worden gerespecteerd. Traditioneel gaven veel christelijke kerken de voorkeur aan begraven als de gebruikelijke vorm van lichaamsbehandeling, vanwege de associatie met de opstanding van het lichaam bij de wederopstanding. Het idee was dat het lichaam na de dood zou rusten tot de dag van de opstanding. In deze opvatting werd crematie soms als problematisch beschouwd, omdat het lichaam werd verbrand en daardoor niet fysiek intact bleef. Echter, veel geloofsrichtingen hebben hun standpunt over crematie aangepast en beschouwen het nu als een aanvaardbare praktijk. Motief is dat de opstanding ook vanuit de Ziel beschouwd dient te worden, dus niet het fysieke lichaam. Het is altijd raadzaam om de specifieke richtlijnen en voorschriften van een bepaalde kerk te raadplegen om te bepalen wat hun standpunt is over crematie of begraven.
Na het verbrandingsproces door de crematie worden de overgebleven resten gekoeld voordat ze worden gezeefd om en eventueel grotere overgebleven fragmenten als protheses te verwijderen. Daarna worden de resten in een cremulator (centrifuge met stalen kogels) geplaatst, waardoor de as zo fijn mogelijk is. De as wordt verzameld in een aspan en vervolgens in een ashouder geplaatst. Deze ashouder zal ik ophalen, bewaren en zodra gewenst afgeven aan de opdrachtgever. Ook kan de ashouder door de opdrachtgever van de uitvaart worden opgehaald.
Na een crematie blijven de overblijfselen van het lichaam achter in de vorm van crematie-as. Crematie is een proces waarbij het lichaam wordt blootgesteld aan intense hitte, meestal tussen de 800 en 1000 graden Celsius, gedurende een aantal uren. Dit zorgt ervoor dat het lichaam wordt verbrand en tot as wordt gereduceerd. Na de crematie blijft er meestal een hoeveelheid as over die varieert afhankelijk van verschillende factoren, zoals het gewicht en de samenstelling van het lichaam. De as bestaat hoofdzakelijk uit de verbrande resten van botten. Het is belangrijk op te merken dat er na de crematie geen lichaamsdelen of organen overblijven. Alles wat organisch is, wordt tijdens het crematieproces verbrand, waardoor alleen de minerale resten overblijven.
Of je aanwezig kunt zijn bij een crematie hangt meestal af van je relatie met de overledene en de beslissingen van de opdrachtgever. In alle crematoria waar ik werk is aanwezigheid van nabestaanden bij de invoer van de overledene in de oven mogelijk.
Er zijn ovens die voor de vuurcrematie zijn ingericht, de energievoorziening daartoe is overwegend gas, maar elektrisch is ook bij enkele crematoria. Voor watercrematie (resomeren) wordt een Resomator gebruikt: het natuurlijke proces waar het lichaam bij begraven doorheen gaat, wordt versneld..
Crematie is een proces waarbij het lichaam van een overleden persoon wordt verbrand tot as. Het is een alternatieve vorm van lijkbezorging naast begraven. Crematie wordt wereldwijd uitgevoerd en kan verschillen in details afhankelijk van culturele en religieuze tradities, maar ik zal het algemene proces beschrijven.
Het lichaam wordt meestal in een houten kist geplaatst, hoewel sommige culturen andere materialen gebruiken. De kist wordt vervolgens in een crematieoven geplaatst. De crematieoven is een speciale oven die hoge temperaturen kan bereiken, meestal tussen de 800 en 1000 graden Celsius. Het lichaam wordt in de oven geplaatst. Dan is er geen vuur. Dat ontstaat door de hitte en toevoeging van zuurstof: de brandbare materie in de oven zal dan door vuur tot as overgaan. Dit proces duurt, afhankelijk van de soort oven, van twee tot drie en een half uur.
Het is het niet toegestaan om een pacemaker in overledene en de uitvaartkist te laten bij een crematie. Pacemakers en andere implanteerbare medische apparaten bevatten vaak batterijen en andere materialen die gevaarlijk kunnen zijn tijdens het crematieproces. Deze apparaten kunnen exploderen of schade veroorzaken aan de oven of aan medewerkers die betrokken zijn bij het crematieproces. Om de veiligheid te waarborgen en mogelijke schade te voorkomen, is het gebruikelijk dat pacemakers en andere implanteerbare medische apparaten vóór de crematie uit het lichaam worden verwijderd. Dit kan ik verzorgen.
Begraven
Het is afhankelijk van de regels op de begraafplaats. Veelal mag de as in een bestaand graf worden begraven. Een voorwaarde waaraan voldaan moet worden, is wel dat de as in een urn / afgesloten element moet worden begraven en het een koopgraf is.
Zeker kan dit in geval aan de orde geregeld worden. Je kan me benaderen voor informatie. Qua zitplaatsen is er ruimte tot 600 personen, er zijn schakelbare stoelen. Afhankelijk van de situatie zijn diverse opstellingen mogelijk. De kerk heeft een goede akoestiek en een professionele geluidsinstallatie. Verder zijn alle moderne faciliteiten aanwezig. Een samenzijn met genodigden is eveneens mogelijk, dan kunnen tot circa 1500 personen aanwezig zijn. De catering kan ook voorzien worden.
In de plaats Goes zijn 2 begraafplaatsen, in de gemeente Goes zijn er totaal 9. In de kernen en dorpen is overal een algemene begraafplaats ingericht. In Goes-stad is naast een algemeen gedeelte, ook een rooms- katholiek, joods en islamitisch gedeelte ingericht.
Begraven is een algemene term die verwijst naar het proces van het plaatsen van een overleden lichaam in de grond. Het is na cremeren de meest voorkomende methoden van lijkbezorging. Al eeuwenlang een traditionele praktijk in veel culturen en religies over de hele wereld. Een graf wordt gegraven op een begraafplaats, een speciaal aangewezen terrein voor begrafenissen. Het graf is meestal een gat in de grond van voldoende grootte om de kist te kunnen bevatten. In sommige gevallen kunnen meerdere kisten worden begraven in hetzelfde graf, zoals bij een familiegraf.
Er zijn algemene begraafplaatsen, religie bepaalde begraafplaatsen (zoals Rooms-Katholiek, Islamitisch, etc) en in sterke opkomst is het natuurbegraven, waarbij het lichaam op een milieuvriendelijke manier wordt teruggegeven aan de natuur.
Na de begrafenis blijven de rouwbloemen veelal bij het graf liggen. Dat is dan voor een bepaalde periode. Intussen diverse klanten vervolgens kunnen adviseren of zelf tot actie zien komen, zodat men bijvoorbeeld kiest voor:
- ‘Hergebruik’ door enkele stukken of uit elk stuk enkele bloemen te halen en die te plaatsen bij een ander monument;
- Weggeven aan familieleden, vrienden of andere geliefden. Dit wordt vaak gedaan als een manier om het verdriet te delen en anderen de kans te geven om te genieten van de bloemen.
- Teruggeven aan de natuur: Dit kan betekenen dat ze worden begraven in de aarde of in een nabijgelegen tuin of park worden geplaatst. Op deze manier wordt de cirkel van het leven symbolisch gesloten.
- Compostering: Rouwbloemen kunnen ook worden gecomposteerd. Door de bloemen te composteren, wordt hun energie en voedingsstoffen teruggegeven aan de aarde.
- Duurzaam bewaren: dat kan door bijvoorbeeld bloemen te drogen en dan vervolgens in hars te laten gieter. Diverse klanten daartoe geadviseerd en verblijd als ik het eindproduct kwam brengen.
Nee, de uitvaartkist met het lichaam van de overledene wordt dieper begraven (minimaal 50 cm onder het maaiveld) en daar leven geen wormen.
Is iemand in je omgeving overleden, wil je informatie of uitvaartwensen bespreken? Je kan direct contact opnemen. Ik ben dag en nacht bereikbaar, 7 dagen per week.